در این پژوهش تاثیر استفاده از آنزیم زایلاناز تجاری در پیش رنگ بری خمیر کرافت باگاس بررسی گردید.آنزیم زایلاناز به دست آمده از قارچ Trichoderma viride در مقادیر 5، 10، 25 و 50 واحد و سطح زمانی 2 ساعت بر خمیر کاغذ تاثیر داده شد و سپس رنگ بری خمیر با توالی D1ED2 (دی اکسید کلر 4، 6، 8و 10 درصد + استخراج قلیایی + دی اکسید کلر 2 درصد بر حسب کلر فعال) انجام گردید. نتایج نشان داد که تیمار آنزیمی موجب افزایش معنی دار (P<0.01) درجه روشنی، ماتی و کاهش معنی دار (P<0.01) درجه زردی، عدد کاپا و میزان دور پالایش برای رسیدن به درجه روانی مشخص خمیرهای رنگ بری شده شد. بیش ترین درجه روشنی و ماتی و کم ترین عدد کاپا مربوط به تیمار آنزیمی U 25 می باشد، که به ترتیب اختلاف معنی داری در حدود 13.1، 1.46 درصد و 2.23 واحد در مقایسه با تیمار شاهد دارد. کم ترین درجه زردی خمیرهای رنگ بری شده مربوط به تیمار آنزیمی 50U می باشد که اختلاف معنی داری در حدود 7.32 درصد در مقایسه با تیمار شاهد دارد. با توجه به نتایج به دست آمده، تیمار آنزیمی 25U به عنوان تیمار بهینه آنزیمی پیشنهاد می شود.

سابقه و هدف: ویژگی های منحصر به فرد گونه صنوبر همانند سریع الرشد بودن، وزن مخصوص کم، روشنی چوب، تولید قابل ملاحظه چوب در یک دوره بهره برداری، بازده زیاد خمیر کاغذ، پالایش پذیری مناسب و مقاومت های قابل قبول کاغذ حاصل از آن، صنوبر را به عنوان گونه ای مناسب برای صنعت کاغذسازی مطرح کرده است. این تحقیق به منظور تعیین بهترین شرایط جهت تولید خمیر کاغذ کرافت قابل رنگ بری از چوب صنوبر دلتوئیدس انجام شد. برای این منظور بهترین شرایط پخت شامل تغییرات بازده، عدد کاپا، درجه بسپارش سلولز و درجه روشنی خمیرکاغذ رنگ بری نشده مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: چوب صنوبر از ایستگاه تحقیقاتی دکتر بهرام نیا واقع در منطقه شصت کلاته گرگان تهیه شد و به خرده چوب تبدیل و پس از هوا خشک شدن و محاسبه درصد رطوبت برای تهیه خمیر کاغذ کرافت مورد استفاده قرار گرفت. تحت شرایط پخت مختلف، نسبت مایع پخت به وزن خشک خرده چوب 6 به 1، درجه حرارت پخت 170 درجه سانتی گراد، سولفیدیته 25 درصد، قلیای فعال 18 و 20 درصد و زمان پخت 60، 90 و 120 دقیقه برای رسیدن به بازده نزدیک به 50 و عدد کاپا 15 تا 20 جهت تولید خمیر قابل رنگ بری انجام شد.یافته ها: نتایج حاصل از بازده خمیر و کاغذهای کرافت صنوبر دلتوئیدس نشان داد که بازده خمیر کاغذ در سطح قلیای 18 و 20 درصد در زمان 60 دقیقه نسبت به سایر تیمارها بیش تر بوده است. هم چنین بیش ترین عدد کاپا مربوط به تیمار با قلیای 18 درصد و زمان 60 دقیقه می باشد و کم ترین عدد کاپا مربوط به تیمار با قلیای 20 درصد و زمان 120 دقیقه می باشد. در بین این تیمارها بیش ترین درجه بسپارش سلولز مربوط به تیمار با قلیای 18 درصد و زمان 60 دقیقه می باشد و کم ترین درجه بسپارش سلولز مربوط به تیمار با قلیای 20 درصد و زمان 120 دقیقه می باشد. در نهایت بیش ترین درجه روشنی خمیر کاغذ رنگ بری نشده مربوط به تیمار با قلیای 20 درصد و زمان 90 و 120 دقیقه می باشد و کم ترین درجه روشنی مربوط به تیمار با قلیای 20 درصد و زمان 60 دقیقه می باشد.نتیجه گیری: نتایج حاصل از شرایط مختلف خمیرسازی نشان داد بهترین شرایط پخت کرافت صنوبر دلتوئیدس جهت تولید خمیر کاغذ قابل رنگ بری با قلیای فعال 20 درصد، زمان 60 دقیقه و سایر شرایط ثابت (سولفیدیته 25 درصد، درجه حرارت 170 درجه سانتی گراد و نسبت مایع پخت به خرده چوب 6.1 می باشد. این تیمار دارای بازده 49.66 درصد، عدد کاپای 15.2، درجه بسپارش 1700 و درجه روشنی ISO% 22.38 می باشد.

از گونه اکالیپتوس میکروتکا (Eucalyptus Microtecha) منطقه ایرانشهر (استان سیستان و بلوچستان) خمیر کاغذ کرافت رنگ بری نشده تهیه و ویژگی های فیزیکی، مکانیکی و نوری آنها شامل وزن پایه، ضخامت، دانسیته، حجیمی، مقاومت کششی، مقاومت به پاره شدن، مقاومت به ترکیدن، درجه روشنی و ماتی اندازه گیری شد. برای تعیین بهترین تیمار آزمایشی از نظر مجموع ویژگی های مکانیکی و نوری کاغذهای دست ساز از روش امتیازدهی بر اساس محاسبه معادله نرمال سازی استفاده شد. ویژگی های مکانیکی و نوری خمیر کاغذ کرافت حاصل از بهترین تیمار آزمایشی به شرح زیر تعیین گردید: شاخص مقاومت کششی ،40.5 Nm/g شاخص مقاومت به پاره شدن ،5.68 mNm2/g شاخص مقاومت به ترکیدن kPam2/g 2.95، درجه روشنی 17.77 درصد ایزو و ماتی 98.57 درصد. نتایج به دست آمده نشان می دهند که خمیر کاغذ کرافت رنگ بری نشده این گونه در منطقه ایرانشهر از ویژگی های مکانیکی و نوری مناسبی برای تولید کاغذ بسته بندی برخوردار بوده و بنابراین توسعه کشت آن در منطقه یاد شده با هدف تامین بخشی از مواد اولیه سلولزی مورد نیاز صنایع خمیر و کاغذ کشور توصیه می شود.

این بررسی با هدف تولید خمیر کاغذ قابل رنگبری از کاه گندم انجام گرفته است. بدین منظور با تغییر مقدار قلیاییت فعال (NaOH) در چهار سطح 10، 12، 14 و 16 درصد (برمبنای وزن خشک کاه گندم) و دو زمان پخت 20 و 40 دقیقه خمیر کاغذ تهیه شده است. دمای پخت در 95 درجه سانتی گراد ثابت درنظر گرفته شده است. بازده بعد از پخت خمیر کاغذها بین 64.6 درصد تا 71.7 درصد و بازده کل بعد از جداسازی الیاف بین 54.45 درصد تا 62 درصد متغیر بوده است. درجه روانی اولیه خمیر کاغذها نیز بین 708 تا 765 میلی لیتر استاندارد کانادایی تغییر کرده است. خمیر کاغذهایی که با قلیاییت فعال 10 تا 16 درصد و زمان پخت 40 دقیقه ای تهیه شده اند تا درجه روانی حدود 350 میلی لیتر استاندارد کانادایی پالایش شدند و پس از آن ویژگی های کاغذ دست ساز از آنها اندازه گیری شد. دانسیته کاغذ بین437 تا 489 کیلوگرم بر مترمکعب، شاخص مقاومت به پاره شدن بین 6.51 تاmN.m2/g 7.11  و شاخص مقاومت به کشش بین 56.2 تا N.m/g 60.05 اندازه گیری شد. با توجه به این که اختلاف معنی داری در سطح اعتماد 99 درصد بین ویژگی های مقاومتی کاغذهای حاصل مشاهده نشد، لذا خمیر کاغذ ساخته شده با 10 درصد قلیاییت فعال(NaOH) ، 40 دقیقه زمان پخت و 95 درجه دمای پخت جهت رنگبری انتخاب شد. رنگبری خمیر کاغذ با روش کاملا بدون کلر (TCF) انجام گرفت. در روش رنگبری یک مرحله ای TCF، استفاده از 4 درصد پروکسید هیدروژن و 3.5 درصد هیدروکسید سدیم، زمان 2 ساعت، سیلیکات سدیم 3 درصد و سولفات منیزیم معادل 0.5 درصد و 0.3 درصد DTPA وزن خشک خمیر کاغذ قبل از رنگبری، روشنی خمیر کاغذ را به 50.69 درصد (روشنی خمیر کاغذ قبل از رنگبری 29.2 درصد بوده است) افزایش داد.

کنف مورد استفاده در این تحقیق (واریته برگ پنجه ای 7635 گونه (Hibiscus cannabinus از ایستگاه تحقیقات پنبه ورامین تهیه شد. پوست نمونه های کنف پس از جداسازی از مغز چوبی گیاه به قطعات 5-4 سانتی متر تبدیل و پس از شستشو با آب و خشک شدن با هوا برای تهیه خمیر کاغذ کرافت مورد استفاده قرار گرفت. تحت شرایط پخت متفاوت کرافت (سولفیدیته 25 درصد، درجه حرارت پخت 170 درجه سانتی گراد، نسبت مایع پخت به وزن خشک پوست 7 به 1، قلیاییت فعال 14، 16 و 18 درصد و زمان پخت 30، 50 و 75 دقیقه)، خمیر کاغذهای متعددی در محدوده بازده 50 تا 60 درصد و عدد کاپای 17 تا 30 تولید گردید. نتایج ارزیابی خمیر کاغذهای حاصله نشان داده است که اثر مستقل درصد قلیاییت فعال و زمان پخت برروی بازده و عدد کاپای خمیر کاغذ در سطح 1 درصد معنی دار و اثر متقابل آنها در سطح 1 و 5 درصد برروی بازده بدون معنی ولی برروی عدد کاپا معنی دار بوده است. با توجه به رابطه بین بازده خمیر کاغذ و عدد کاپا، سه تیمار مختلف در محدوده عدد کاپای 20، 25 و 30 انتخاب شد. به منظور تعیین عدد کاپا و درجه روانی مناسب به لحاظ خصوصیات بهینه کاغذ، کاغذهای دست ساز حاصل از خمیر کرافت پوست کنف با عدد کاپای متفاوت و درجات روانی مختلف 400، 450 و (ml, CSF) 500 ارزیابی شد. نتایج حاصل نشان داد که خمیر کاغذ کرافت حاصل از پوست کنف در عدد کاپای 25 و در درجه روانی 400 از نظر مجموع ویژگی های کاغذ، دارای کیفیت مطلوب تری بوده است.

در این پژوهش ساخت خمیر کاغذ سولفیت قلیایی قابل رنگ بری از الیاف کارتن کنگره ای کهنه بررسی شده است. متغیر های خمیر کاغذسازی شامل سه مقدار قلیاییت فعال (14، 16 و 18 درصد وزن خشک ماده اولیه و بر مبنای Na2O)، دو نسبت سولفیت سدیم به هیدروکسید سدیم (50:50 و 70:30)، چهار دمای پخت (125، 145، 165 و 175 درجه سانتی گراد) و دو زمان پخت (60 و 120 دقیقه) مورد مطالعه قرار گرفته است. پس از انجام تیمارهای آزمایشی و ارزیابی نتایج مربوط به ویژگی های مقاومتی خمیر کاغذهایی که دارای کمترین عدد کاپا بودند، در نهایت خمیر کاغذ با عدد کاپا 18.3 و روشنی 50.17 درصد که با افزودن 18 درصد قلیاییت فعال، نسبت سولفیت سدیم به هیدروکسید سدیم 70:30، زمان و دمای پخت به ترتیب 120 دقیقه و 175 درجه سانتی گراد و با بازده 64 درصد (بر مبنای وزن خشک الیاف بعد از شستشو) و 72.8 درصد (بر مبنای وزن خشک OCC اولیه) ساخته شده است، جهت مطالعه رنگ بری با استفاده از ترتیب رنگ بری کاملا بدون کلر انتخاب گردید. ویژگی های خمیر کاغذ انتخابی شامل روشنی، ماتی، شاخص‏های مقاومت به کشش و مقاومت به پاره شدن به ترتیب 50.17 درصد، 81.36 درصد، N.m/g 27.7 و 12.35 mN.m2/g اندازه گیری شد. رنگ بری با پروکسید هیدروژن این خمیر کاغذ نشان داد که با استفاده از 3 درصد پروکسید هیدروژن و 2.25 درصد هیدروکسید سدیم می توان به روشنی 57.14 درصد، ماتی 78.24 درصد رسید. بازده خمیر کاغذ رنگ بری شده معادل 92 درصد (بر مبنای وزن خشک خمیر کاغذ قبل از رنگ بری) اندازه گیری شد. شاخص مقاومت به کشش و شاخص مقاومت به پاره شدن این خمیر کاغذ به ترتیب27 N.m/g  و mN.m2/g  12.45 اندازه گیری شد

در این بررسی خصوصیات خمیر کاغذ و کاغذسازی درخت سوزنی برگ سکویا سمپرویرنس از ایستگاه تحقیقات چمستان نور استان مازندران مورد بررسی قرار گرفت. میانگین جرم ویژه نسبی خشک و بحرانی برون چوب سکویا بطور متوسط 0.352 و 0.324 و میانگین جرم نسبی خشک و بحرانی درون چوب آن 0.43 و 0.40 اندازه گیری شد. طول الیاف این درخت بطور متوسط 2.01 میلیمتر و قطر الیاف، قطر حفره سلولی و ضخامت دیواره الیاف آن به ترتیب 39.84 میکرون، 33.15 میکرون و 2.89 میکرون تعیین شد. میانگین میزان سلولز، لیگنین، مواد استخراجی و خاکستر درخت سکویا سمپرویرنس برای درون چوب به ترتیب 52.63%، 35.32%، 6.68% و 0.45% و برای برون چوب به ترتیب 53.54%، 34.57%، 2.14% و 0.45% اندازه گیری شد. بنابراین میزان مواد استخراجی درون چوب از مواد استخراجی برون چوب بیشتر شده است که علت آن تجمع مواد بیشتر در درون چوب می باشد. برای پخت چوب این درخت روش کرافت (سولفات) مورد استفاده قرار گرفت. به طوری که بازده خمیر کاغذهای تهیه شده در قلیائیت موثر 12%، 56% و در قلیائیت موثر 18%، 39.36% اندازه گیری شد. بدین ترتیب مقاومت در برابر پارگی کاغذها در زمان پخت 3 ساعت mNm2.gr15.74 و در زمان پخت 2 ساعت 15.22 mNm2.gr اندازه گیری شد.

هیدروکسیدسدیم (9، 11، 13 و 15 درصد)، سه زمان پخت (90، 120 و 150 دقیقه) و دو دمای پخت (120 و 150 درجه سانتی گراد) و فشار اکسیژن 6 بار استفاده گردید. پس از هر پخت بازده و عددکاپا اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که استفاده از 9% هیدروکسیدسدیم، زمان پخت 150 دقیقه و دمای پخت 150 درجه سانتی گراد، مناسبترین ترکیب شرایط لیگنین زدایی است. بازده و عددکاپای این خمیرکاغذ به ترتیب 72.44% و 24.72 اندازه گیری شده است. ویژگی های مقاومتی خمیرکاغذ انتخابی شامل شاخص مقاومت در برابر ترکیدن، شاخص مقاومت در برابر کشش و شاخص مقاومت در برابر پاره شدن به ترتیب 2.27 kPa.m2/g، Nm/g 29.19 و mN.m2/g 10.24 اندازه گیری شده است. این خمیر کاغذ با استفاده از روش رنگبری کاملا بدون کلر رنگبری شده و با مصرف 3% پروکسیدهیدروژن و 2% هیدروکسیدسدیم؛ درجه روشنی به 57.92% ایزو افزایش یافت.

در این تحقیق تاثیر استفاده از آنزیم زایلاناز تجاری در پیش رنگ بری خمیر کرافت باگاس بررسی شد. آنزیم زایلاناز حاصل از قارچ Trichoderma viride در مقادیر 10، 25 و 50 واحد و سطح زمانی 2 ساعت بر خمیرکاغذ تاثیر داده شد. سپس رنگ بری اصلی به صورت جداگانه یکبار روی نمونه تیمار شده با آنزیم و سپس روی نمونه بدون تیمار آنزیمی (تیمار شاهد) با توالی AD1ED2 (اسید سولفوریک + دی اکسید کلر 4، 6، 8، 10 درصد + استخراج قلیایی + دی اکسید کلر 2 درصد به عنوان کلر قابل دسترس) انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش میزان دی اکسید کلر در مرحله D1 رنگ بری، درجه روشنی نهایی خمیرکاغذ به طور معنی داری (P<0.01) افزایش می یابد. همچنین در مورد نمونه های تیمار شده با آنزیم زایلاناز افزایش معنی داری (P<0.01) در درجه روشنی و ماتی و کاهش معنی داری (P<0.01) در درجه زردی، عدد کاپا و میزان دور پالایش برای رسیدن به درجه روانی مشخص خمیرهای رنگ بری شده مشاهده شد. بیشترین درجه روشنی و کمترین درجه زردی و عدد کاپا مربوط به تیمار آنزیمی 25U می باشد که به ترتیب اختلاف معنی داری (P<0.01) در حدود 10.8 درصد، 3.98 درصد و 2.24 واحد در مقایسه با تیمار شاهد دارد. بیشترین ماتی خمیرهای رنگ بری شده مربوط به تیمار آنزیمی 50U می باشد که به ترتیب اختلاف معنی داری (P<0.01) در حدود 3 درصد در مقایسه با تیمار شاهد دارد. با توجه به نتایج بدست آمده، تیمار آنزیمی 25U به عنوان تیمار بهینه آنزیمی انتخاب می شود.